کاربرد مدل های مکان مند و تحلیل شبکه در مدیریت بحران شهری با استفاده از gis (مورد مطالعه: منطقه سه شهر اصفهان).

چکیده بالا بودن تراکم های ساختمانی و جمعیتی، کیفیت پایین ابنیه در بدنه شبکه های ارتباطی و درجه محصوریت بالا و غیره در شهرهای بزرگ که منجر به از بین رفتن کارایی شبکه های ارتباطی، حجم بالای تلفات انسانی و خسارت های مالی در مواقع زلزله می شود، توجه به نقش شبکه های ارتباطی در کاهش اثرات زلزله را ضروری ساخته است. هدف اصلی این پایان نامه، شناسایی و تحلیل نقش عوامل موثر در آسیب پذیری مناطق شهری در برابر زلزله و نقش شبکه های ارتباطی و میزان کارایی آن و عوامل مرتبط با آن در هنگام زلزله می باشد. در این پژوهش در مرحله اول 7 شاخص «دسترسی به مراکز درمانی، درجه محصوریت، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیتی، کاربری زمین، عمر ابنیه و کیفیت ابنیه» انتخاب شده و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی معکوس(ihwp) و ترکیب نقشه های مربوط به شاخص های ذکر شده در محیط gis، آسیب پذیری منطقه 3 در مقابل زلزله مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله دوم، آسیب پذیری بدنه شبکه های ارتباطی و میزان آسیب پذیری منطقه 3 شهر اصفهان به تفکیک نواحی مشخص گردید. در ادامه با استفاده از تکنیک تاپسیس به اولویت بندی برنامه ریزی مدیریت بحران در نواحی منطقه 3 پرداخته شد. در نهایت نیز به تحلیل فضایی مراکز امدادی از جمله بیمارستان ها و ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از مدل های تحلیل سلسله مراتبی معکوس(ihwp) و تحلیل سلسله مراتبی (ahp) پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بدنه خیابان هایی که دارای تراکم های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، فاصله زیاد تا مراکز امدادی نسبت به سایر بدنه ها و درجه محصوریت بیشتری بوده اند، امتیاز آسیب پذیری بالایی آورده و در نتیجه آسیب پذیر نشان داده شده اند. در بین نواحی منطقه 3، ناحیه 9 دارای بدترین وضعیت از نظر آسیب پذیری می باشد و در برنامه ریزی برای مدیریت بحران باید در اولویت قرار گیرد. همچنین از دیگر نتایج پژوهش این است که بدنه معابر و خیابان های با عرض بیشتر و تراکم ساختمانی و جمعیتی کمتر دارای آسیب پذیری کمتر و خیابان های دارای درجه محصوریت بالا و تراکم های ساختمانی و جمعیتی بالا دارای بیشترین آسیب پذیری بوده اند. بعضی از خیابان های مهم منطقه به دلیل داشتن ترافیک بالا، ایمنی و سرعت کم، زیاد بودن تقاطع های چهارراهی و کوچه های بن بست، در صورت وقوع زلزله مشکل ساز خواهند شد و اینکه تعدادی از مراکز امداد و نجات از نظر آسیب پذیری در وضعیت بدی قرار دارند و در زمان وقوع بحران به جای اینکه امداد رسانی کنند خود نیازمند امداد فوری می باشند.